Haagplanten voeden en snoeien

Voeden, knippen, scheren en snoeien van heesters

Voor de conditie van haagplanten is voeding belangrijk, omdat de vitaliteit nauw samenhangt met hun gezondheid. Vooral beuken op lichte grond zijn gebaat bij een jaarlijkse dosis compost en oude stalmest. Tuincompost met gedroogde koemest is een alternatief. Breng dit, enkele centimeters dik, onder de heg aan. Vanaf het najaar tot en met de late winter is daarvoor de beste tijd. Voor Buxus zijn speciale kalkhoudende voedingsstoffen te koop, afgestemd op de behoefte van de plant en de PH-waarde van uw tuingrond.

Snoeien kan het beste tweemaal per jaar gebeuren; eind mei en voor eind september. Snoei niet tijdens droog en warm zomerweer, dat geeft verbranding. Een haag die in de nazomer nog nagroeit, maar wel strak moet zijn mag u half september nogmaals snoeien. Niet veel later want dat kan nachtvorstschade geven.

Hagen blijven alleen heg als ze onderhouden worden. Als er geen onderhoud wordt gepleegd, groeit een haag niet alleen uit model maar zal hij ook na jaren armzalig worden en afsterven. Vooral aan de wortels ontstaan gaten door gebrek aan zonlicht. De haag wordt aan de bodem hol en er ontstaan open plekken. Die plekken vormen kansen voor onkruid, zoals brandnetels en dat is het begin van het einde. Hoge, oudere wilde hagen, die vaker verder afstaan van woningen, hoeven minder frequent en gedetailleerd te worden onderhouden. Om zelf zo’n ruige haag te creëren, moet u de juiste planten kiezen en slechts eenmaal in de vijf jaar snoeien. Dit zware snoeiwerk is iets anders dan fijntjes knippen en scheren. Maar u kunt er bij zo’n ruige haag wel gerust voor kiezen om wat aangewaaide struiken te laten staan. Zo ontstaan natuurlijke structuren, waarvan ook allerlei dieren dankbaar gebruik zullen maken en waardoor u vogels en vlinders in uw tuin aantrekt.

De hoogte van afzetten of afzagen verschilt sterk van heg tot heg. Men kan dat op heup-, knie- of enkelhoogte doen. Hoe lager de haag wordt afgezet, hoe dichter de structuur uiteindelijk wordt. Een oude, handmatige manier van afzetten gaat als volgt: de hoofdstammen worden op heuphoogte half doorgekapt. Daarna buigt u de stammen naar beneden en vlecht ze vast in de naastliggende struiken.  Zo onstaat een houtige, sterke haag, die opnieuw in het voorjaar blad maakt en zo als het ware een levende schutting vormt, die overal tegen kan, zoals kinderen met hun speelgoed, voetballende jeugd en rondrennende huisdieren.

Zelf uw haag aanleggen?

Niet iedereen wil en kan zich een tuinarchitect veroorloven, maar dat wil nog niet zeggen dat dit aspect toch aan de orde moet komen. Zeker bij het plaatsen van een haag. Het is geen plant, die je er even uittrekt als het resultaat tegenvalt. Een haag kost geld en blijft niet zelden generaties lang staan. Een haag is meer dan een rijtje coniferen in de grond proppen en maar afwachten. Dit onderdeel van uw tuin of leefomgeving is alles bepalend. Zelfs uw humeur en alles wat daarmee samenhangt kan ervan afhankelijk worden, zonder dat u het beseft. Licht, formaat, kleur, uitstraling, glans, verhouding zijn allemaal elementen die meespelen in uw persoonlijke welzijn. Dus eerst erover denken en lezen en kijken, dan pas bestellen en aan de slag.

Kleuren, vormen en schittering van hagen

Naast typische haagplanten zijn er veel andere struiken, wintergroen of bladverliezend, die in aanmerking komen voor plaatsing in een rijvorm, waardoor het in feite een haag wordt. Zo kunt u bloeiende hagen creëren met planten die in andere omstandigheden als solitair worden aangeplant, maar die wanneer ze naast elkaar worden geplaatst een informele bloeiende haag vormen, zoals: Berberis die in bladhoudende en (Zuurbes) varianten is te verkrijgen. Of de minder bekende Amelanchier lamarckii (Krentenboom) of Weigela 'Bristol Ruby' (Weigelia) die zich uitstekende lenen voor informele hagen. Tevens kunt u ze combineren met haagplanten met bont of gekleurd blad, zoals de Photinia 'Red Robin' (Glansmispel). De kleuren en vormen van de bladeren van uw haagplanten spelen een rol. Hedera bijvoorbeeld kan schitteren in de volle zon, waardoor de weerspiegeling kan irriteren als ze altijd in het zicht staan.

Tuingereedschap voor uw heg

Voor het vlakke scheerwerk om dichtheid te bevorderen is de (elektrische) heggenschaar het meest geschikt. Die kan takken tot pinkdikte aan. Voor dikke (maximaal vijf centimeter) is een snoeischaar met lange armen nodig (zie foto hierboven), om meer kracht te kunnen zetten. Ook een scherpe handbijl of kleine kettingzaag kunnen van pas komen. U kunt het beste snoeien in de late herfst en tijdens de winter. Dan laat u de broedende vogels met rust en bovendien is de kans op infecties van ziekten veel kleiner. Ziekten worden vaak door het gereedschap overgedragen via de sapstromen in snoeiwonden, en in de wintertijd liggen die nagenoeg stil. Heggen die vormsnoei nodig hebben, kunt u daarna rond mei knippen.

Plezier in tuinieren

Voor de ene persoon is de tuin vooral om in te vertoeven en naar te kijken, voor de ander is de tuin een wereld van bezig zijn, bewegen, veranderen en verbeteren. En zonder het te beseffen een sportschool in de openlucht. Het element haag in de tuin, speelt daarbij een bijzondere rol. Een klein sierhaagje rondom een plantenborder is vergelijkbaar met het onderhoud van een vaste plant. Maar een haag die na vele jaren een indrukwekkende muur gaat vormen, is een ander verhaal. Terwijl de plant vordert in jaren, wordt de haag jaarlijks een zwaarder karwei. Dus ook hier geldt: informeert u zich zorgvuldig vooraf over de kenmerken van uw planten, zodat uw haag een lust blijft in plaats van een last.